Troost bij een sterfgeval van een geliefde

Een jonge broeder uit de V.S. schreef in juni 2019 het volgende, naar aanleiding van het zelfgekozen overlijden van zijn broer Dave een jaar eerder:

Ik heb geprobeerd niet te veranderen, maar zelfmoord verandert je. De familie verandert… Je kunt niet anders dan opmerken dat hij niet aan tafel zit. Het is middag. Waarom komt hij de kamer niet binnen met zijn gebruikelijke smoothies? De kinderen willen naar het park, maar oom Dave is er niet om hen mee te nemen.

Je herinnering verandert. Je herinnert je alleen de goede dingen en je wilt je hem herinneren als een heilige. Geen gebreken, geen spijt – maar dat is niet het echte leven. ‘Van de doden niets dan goeds’ is een waar gezegde, maar er is meer dan dat… Hij had gebreken, hij was een mens, hij maakte fouten, maar ik kan me er niet veel van herinneren – behalve de fout die uiteindelijk zijn herinnering bepaalt. In plaats van duidelijk omschreven herinneringen zijn de randen wazig in mijn geheugen, alsof ze omgeven zijn door rook, want elke herinnering – elk beeld, elke glimlach – brengt de pijn van het besef dat hij het leven niet de moeite waard vond om te leven. Je kunt niet anders dan jezelf de schuld geven. Ik neem mezelf ons laatste gesprek kwalijk. Ik vroeg om hulp in plaats van hem mijn hulp aan te bieden.

Mijn moeder neemt het zichzelf kwalijk dat… Mijn vader neemt het zichzelf kwalijk dat… Mijn zus neemt het zichzelf kwalijk dat… Mijn broer neemt het zichzelf kwalijk dat… Zijn verloofde neemt het zichzelf kwalijk dat… Zijn collega neemt het zichzelf kwalijk dat… En vul de lijst maar aan. Elke keer dat de pijn toeslaat, moet ik mezelf voorhouden: het was niet mijn schuld. Maar de pijn van het me afvragen of ik de uitkomst had kunnen veranderen, blijft doorzeuren.

Ik schrijf dit niet om medelijden te krijgen, maar omdat ik me af en toe afvraag of ik dit alleen zo ervaar. Sommigen van jullie zullen ook vast wel een geliefde hebben verloren door zelfmoord en misschien vragen jullie je ook af of jullie alleen die pijn ervaren. Noemen jullie en de mensen om jullie heen hun naam zelden of nooit? Worden alleen maar de mooie herinneringen verteld? Misschien komt dat doordat je het gemakkelijkst met de vervaagde herinneringen om kunt gaan door ze met een vrolijk gezicht te beschrijven.

De grootste vraag voor mij is: waren wij het niet waard voor hem om te willen blijven leven? Het is alsof je je in de hof van Eden bevindt en je met je eigen zaken bemoeit, maar wanneer een ander van de verboden vrucht proeft, de pijn van ongewenste kennis je ziel overspoelt. Je begrijpt zelfmoord pas echt als iemand van wie je houdt, een hapje neemt en het gif jouw aderen vult. Ik wil niet somber zijn – de Zon schijnt door het diepste water, maar de smaak van mijn broers beslissing vult zo vaak mijn mond: de boosheid, de pijn, de droefheid.

Ik hou van hem, maar zijn keuze heeft mij veranderd. Misschien is dat in sommige opzichten een goede zaak, maar het voelt niet goed. Ik glimlach, maar niet zo vaak. Ik lach, maar niet zo lang. Ik herinner me, maar probeer te vergeten.

Als je iemand kent die zich het leven heeft benomen, voel je dan vrij om me een persoonlijk bericht te sturen. Ik zal altijd proberen te reageren. Als je er zelf over denkt om je het leven te benemen, zal ik zeker reageren. De liefde van de Heere Jezus heeft me zo ver gebracht en zal me naar huis brengen en ik wil je daar graag over vertellen. Ik bezit een hoop die niemand mij kan ontnemen. Jezelf doden is niet de oplossing – de oplossing is een volmaakte Liefde die de vrees uitdrijft.

Ik worstel met de beslissing van mijn broer, maar vind rust in de wetenschap dat Hij Die voor mij gestorven is, mij troost. Ik huil, maar Hij hoort al mijn smeekbeden.

In de liefde van Christus verbonden, D.A.

Op 25 juni 2019 antwoordde br. Emanuel V. John (een counselor, in ons land bekend door zijn boek ‘Thuis (niet) best’) daarop:

Geliefde broeder,

Ik leef met je mee in de pijn die je ervaart. Het overlijden van een geliefde en vooral door zelfmoord is heel pijnlijk. De wond is diep, er kan een gevoel van leegte zijn en de herinnering blijft knagen. Soms zijn er golven van emoties die erop lijken te wijzen dat je verder kunt gaan en alles draaglijk is, maar andere keren kan het plotseling gebeuren dat je overspoeld wordt door een golf van pijnlijke emoties.

Het lijkt erop dat je van de fasen van ontkenning en boosheid overgegaan bent naar de fase van onderhandeling. Je houdt jezelf steeds weer voor: had ik maar dit gedaan… Had hij maar niet… Soms geef je misschien jezelf de schuld, maar de werkelijkheid is dat je op dat moment machteloos was en God heeft nog steeds alles in Zijn hand.

Het is goed om het verlies te erkennen, maar je moet je richten op wat je nog overhebt. Geef ook je beschadigde emoties over aan de Heere, in de wetenschap dat Hij voor je zorgt en uit je gevoelens, tegenover je liefhebbende familie, in plaats van ze te onderdrukken. Vertrouw altijd op de Heere. Hij is gekomen om gebroken harten te helen.

We zullen bidden voor jou en voor je genezing. Onze God, Die wij dienen, is machtig om te bevrijden!