Pokémon GO – en mijn leven verandert?

Dit artikel is eind 2016 in Folge Mir Nach verschenen. Ondanks dat Pokémon GO op dit moment niet meer populair is bevat dit artikel toch waardevolle aanwijzingen om dit soort hypes te onderscheiden en hoe we dit kunnen beoordelen.

Pokémon is (of was?) de ‘run’ sinds de tweede helft van juli 2016. Een dezer dagen las ik dat al twee weken na de introductie van het spel in Duitsland meer dan 20% van alle Duitsers Pokémon GO hebben gespeeld. Meer dan 80% heeft er al van gehoord.^[1]In Nederland was dat niet anders. Hoe komt het dat zo’n spel mensen van vandaag op morgen zo enthousiast kan maken en dat ze erdoor in de ban raken?

Wat is dat voor een spel?

Misschien zijn er onder de lezers van ‘Folge Mir Nach’ nog mensen die van dit spel tot op vandaag niets hebben gehoord. Voor hen beschrijf ik in het kort de inhoud van dit spel:

Pokémon GO is een spel voor smartphones en tablets. Het werd door de Amerikaanse softwareonderneming Nintendo ontwikkeld. Het gaat om een ‘positie-gerelateerd spel’. Dat wil zeggen: men moet bij dit digitale spel met zijn apparaat ‘echte’ plaatsen opzoeken. Door middel van GPS (global positioning system) en mobiele positiebepaling wordt de plek van de betreffende speler bepaald. Hij moet dan in de regel buitenshuis bij bezienswaardigheden, herkenningstekens en opvallende andere plaatsen bijzondere figuren en uitrusting verzamelen. Het is dus niet voldoende virtueel bezig te zijn. Men moeten naar  buiten gaan om met het handapparaat zogenaamde pokémons (zakmonsters) ‘te vangen’, terwijl men de plekken opzoekt waar de fantasiewezens als een toevalsmethode virtueel rondhangen of -lopen. Dit is nodig om bij gevechten succesvol te kunnen zijn. Het spel kost geen geld. Echter men kan digitale munten kopen om de waardevolle voorwerpen te verkrijgen.

Is het spel kwaad?

Nu rijst de vraag hoe men het spel moet beoordelen. Belangrijk is dat men evenwichtig blijft en niet dingen in de beoordeling opneemt die in ieder geval voor de meeste spelers in Duitsland niet relevant zijn. Waarom wijs ik op dit punt? Onlangs las ik dat het spel met demonen te maken heeft. Het begrip Pokémon werd namelijk ook al met ‘zakdemonen’ vertaald. Gaat het daarom om een duivels fenomeen?

Het is niet erg gemakkelijk de oorsprong van het spel aan de weet te komen. Maar in Duitsland zouden er maar zeer weinigen zijn die Pokémon met demonen in verband brengen. De meesten zullen van zichzelf zeggen dat ze hier nog nooit aan hebben gedacht. Net zoals veel kinderen die al eens ergens een ‘monster’ hebben gezien, daarbij vermoedelijk nauwelijks aan de duivel denken.

Uiteindelijk gaat het bij veel computerspelen erom figuren door bepaalde handelingen krachtiger te maken. Ze moeten in de strijd tegen andere sterk en sterker worden. Toch heeft dat voor de meeste mensen geen demonische achtergrond.

Ook zouden er waarschijnlijk nauwelijks spelers zijn die weten dat het woord ‘poké’ in de Engelse taal als vulgaire uitdrukking kan worden gebruikt. Vermoedelijk zullen zelfs in de USA en in Engeland weinigen aan deze betekenis denken. Daarom zou men zulke gedachten ook niet gebruiken om het spel bij voorbaat al te veroordelen.

Waar komt de aantrekkingskracht vandaan?

Waarom echter bezit dit spel zo’n aantrekkingskracht? Misschien ligt het aan de ‘herinnering uit de kinderjaren’ van veel mensen. Want het oorspronkelijke Pokémon-spel werd in 1996 door Nintendo geïntroduceerd en was toen al een verkoopsucces. Toen verzamelde men op de pc de verschillende Pokémon-soorten; nu kan men als ‘grote speler’ deze figuren opnieuw verzamelen. Maar dat gebeurt niet meer op de pc. Tegenwoordig verbinden digitale en echte wereld zich met elkaar omdat de huidige pokémons op veel echte plaatsen, hoewel nog steeds virtueel, hier en daar te vinden zijn.

Vreemd genoeg hoort men zelfs dat artsen dit spel positief beoordelen. Ik kan me niet herinneren dat ik dat eerder t.a.v. een digitaal spel al eens zo gehoord heb. De medici zijn lovend over het spel, omdat de erdoor gefascineerde jonge mensen eindelijk niet meer alleen thuis achter hun spelconsole zitten, maar actief en in de natuur op pad zijn.

Toch mag men bij deze positieve ‘visie’ niet buiten beschouwing laten dat er door dit spel ook al ongelukken zijn gebeurd. Inderdaad ziet men af en toe personen aan de kant van de weg (en op gevaarlijke plaatsen) rondlopen die naar het schijnt op zoek zijn naar pokémons….

Het spel is eenvoudig en door de verbinding van de digitale en werkelijke wereld innovatief en verrassend aantrekkelijk. Het verbindt jonge en oude mensen met elkaar; echter alleen daarin dat ze uren lang op zoek zijn naar pokémons.

Beoordeling

Hoe moeten we zelf met dit spel omgaan? Wat moeten we onze kinderen en vrienden adviseren?

Ten eerste willen we voorzichtig zijn, elk spel en elke ‘hype’ te bekritiseren. Daarmee maken we ons er te gemakkelijk van af. Niet alles is daarom kwaad omdat velen het spelen of omdat het met pc en internet te maken heeft.

We moeten ook eerst eens afwachten of deze ‘hype’ niet zeer snel weer voorbij is. Wie weet of er zo velen überhaupt nog met Pokémon GO op pad zijn als dit artikel verschijnt.

Toch heeft de duivel het weer eens voor elkaar gekregen, mensen van verschillende leeftijd met een uiteindelijk zinloos spel ‘gevangen te nemen’. Want wat heb je eraan zeldzame wezens te vangen en die voor een strijd in te zetten? Wat voor zin heeft dit spel? Moeten we onze tijd met zinloosheid verdoen? Maar dat is natuurlijk met veel (computer-)spelen en andere vrijetijdsbestedingen ook zo …

Daarbij komt dat men met de verzamelde pokémons ook tegen andere mensen in een directe virtuele strijd of oorlog treedt. Is dat soms onze opdracht?

Bij dit alles gaat vooral weer veel tijd en energie verloren die wij als christenen beter zouden kunnen inzetten. Hoeveel tijd heeft men met dit spel doorgebracht? En hoeveel tijd heeft men voor het lezen van Gods Woord en het gebed uitgetrokken? Zou er in jouw omgeving misschien iemand zijn die eenzaam is en al langer op een bezoekje wacht? Een oude christen, een weduwe? Jakobus zegt ons: ‘Een zuivere en onbevlekte godsdienst voor God en de Vader is dit: wezen en weduwen bezoeken in hun verdrukking en zichzelf onbesmet bewaren van de wereld’ (Jak 1:27).

Enthousiast maken

Als christen vraag ik mezelf natuurlijk ook af: hoe kunnen we jonge en oudere gelovigen voor de Heere en voor de dienst aan gelovigen ‘enthousiast’ maken? Het is overduidelijk dat ons vlees voor al het mogelijke dat deze wereld biedt ontvankelijk is. Al deze spelen hebben echter één manco, zelfs als ze ‘waardeneutraal’ zijn: Christus komt er niet in voor.

Wat moet er bovendien gebeuren zodat wij ons innerlijk ‘gevangen laten nemen’ voor een geestelijke opdracht? Voor veel jonge mensen is de zending op de een of andere manier iets bijzonders. En ik ben er zeker van: wie met de zending in zijn omgeving begint zal geweldige ervaringen met de Heere opdoen. Die zullen misschien niet spectaculair zijn – maar ze maken erg gelukkig. Wie deze weg niet gaat, zal nauwelijks door de Heere voor een ander zendingterrein geroepen worden. Maar ongetwijfeld geeft zendingswerk veel vreugde.

Wie de Bijbel leest om de Ene, de eeuwige God beter te leren kennen, Die in Christus Mens geworden is, moet werkelijk onder de indruk komen. Ik zou wensen dat we meer zouden kunnen tonen hoe fascinerend een leven met de Heere Jezus is. Dat opdrachten voor Hem je innerlijk helemaal vullen. Hoe een vragend Bijbellezen echte vreugde schenkt.

Wij christenen hoeven ons niet te verschuilen! Petrus toont ons in 1 Petrus 1:8 dat er verheerlijkte vreugde is. Johannes spreekt van volkomen blijdschap (1 Joh. 1:4). Paulus heeft het over ‘alle blijdschap’ (Rom. 15:13). Deze manier van blijdschap is niet van virtuele aard. Ze reikt verder dan slechts een paar speelminuten of -uren lang; ze is er alleen met de Heere Jezus. Het is de moeite waard.

Manuel Seibel