Hoe een Russische edelman Christus vond

Talrijke kaarsen stralend in prachtige kroonluchters verlichtten de grote salon in het paleis van Elisabeth Chertkova, een groothertogin in Sint-Petersburg, Rusland. De soiree waarvoor de hertogin vrienden onder de adel had uitgenodigd, was al begonnen toen kolonel Paschkoff, een populaire vriend van de keizer en een lid van de keizerlijke gardetroepen, binnenkwam. Terwijl hij even stilstond in de deuropening, nam hij snel de aanwezigen op. Verbaasd over het feit dat hij een eenvoudig geklede man in het midden van de kring van rijk geklede gasten zag staan, liet hij zich in een stoel glijden. Al gauw was hij helemaal verdiept in de woorden van deze vreemdeling die Frans sprak met een Engels accent. Het onderwerp van de toespraak van deze man was totaal verschillend van alles wat de kolonel gewend was te horen in de Russische salons. Deze man sprak over Jezus Christus. Terwijl de spreker met ernstige vrijmoedigheid de rechten van Christus verkondigde, was Gods Geest aan het werk in het hart van de kolonel.

Hij vroeg aan degene die naast hem zat, wie de spreker wel kon zijn en hoorde dat het Lord Radstock was, een Engelse edelman en een vroegere militair, die de hertogin in het buitenland ontmoet had. Ook hoorde hij dat ze sinds die tijd nooit weer dezelfde geweest was. Paschkoff nam zich voor aan het eind van de partij met Lord Radstock te spreken. Later op die avond knielden twee mannen neer met de geopende Bijbel tussen hen in, toen Lord Radstock deze trotse aristocraat tot Christus leidde.

Dadelijk begon de kolonel het evangelie te verkondigen in salons. Onder de Russische adel getuigde hij met vrijmoedigheid van zijn geloof in Christus en had hij gemeenschap met hen die eveneens tot geloof gekomen waren, die ook door de prediking van Lord Radstock Christus gevonden hadden. Tegen het eind van de negentiende eeuw hadden weinigen van zijn landgenoten over het heil in Christus gehoord. Kolonel Paschkoff verkondigde het evangelie zowel door traktaatverspreiding als door persoonlijk te getuigen.

De kolonel raakte bevriend met de Stundisten, een groep gelovigen waarvan de stichters de boodschap van Christus en Zijn macht om te redden gehoord hadden door middel van Duitse boeren die door Catharina de Grote in het land gebracht waren. Omdat de Stundisten hoofdzakelijk uit de boerenstand kwamen, leefden ze verspreid over de hele Oekraïne.

Op een keer organiseerde kolonel Paschkoff een conferentie waarvoor hij deze mensen uitnodigde. De plaats van samenkomst was de woning van prinses Lieven, die ook door Lord Radstock tot bekering gekomen was. De kolonel beloofde dat hijzelf de reiskosten naar Sint-Petersburg en de hotelkosten voor zijn rekening zou nemen van degenen die hun onkosten zelf niet konden betalen. Veel Mennonieten, Stundisten, Baptisten en anderen namen zijn uitnodiging aan. Met veel blijdschap, lof en gebed begonnen ze de samenkomsten. Verscheidene dagen lang kwamen ze bijeen met grote blijdschap in de Heere. Toen werden er een aantal van de Stundisten, een kerkgenootschap dat door de regering niet als een godsdienstig lichaam erkend werd, gearresteerd, gefouilleerd en ondervraagd. Regeringsfunctionarissen zeiden tegen hen dat ze geen wettige bezigheid in Sint-Petersburg hadden en stuurden hen allemaal terug naar hun huizen. Eén man gaf op gevaar van gevangenisstraf een bestemming dicht bij Sint-Petersburg als zijn herkomst op. Twee dagen later kwam hij ongemerkt de stad weer binnen en daar verklaarde hij de verdwijning van zijn vrienden.

Deze inleidende actie kondigde een grotere zuivering aan onder hen van wie het geloof in Christus anders was dan de godsdienst van de tsaar. Vervolgens kregen deze gelovigen te maken met allerlei vervelende zaken: geldboetes, verbeurdverklaringen, gevangenisstraffen, verbanningen. Toen de politie eiste dat ze zouden ophouden met de prediking van het evangelie, weigerden de kolonel en een aantal van zijn vrienden dit te doen. Om deze reden werd kolonel Paschkoff uit Rusland verbannen. Na een tijd in ballingschap geweest te zijn, schreef hij aan keizer Alexander III om toestemming te vragen om naar Sint-Petersburg terug te komen om voor zijn vele persoonlijke belangen te zorgen. Omdat hij eigenaar was van bezittingen in Sint-Petersburg, uitgestrekte landgoederen in andere delen van Rusland en rijke kopermijnen, kreeg de kolonel toestemming om terug te komen om voor deze aangelegenheden te zorgen.

Maar hij was nog niet lang in Sint-Petersburg of vrienden begonnen hem te bezoeken en natuurlijk kwamen daar Bijbelbesprekingen en bidstonden in zijn woning uit voort. Dit nieuws drong al gauw in het paleis door en de keizer beval kolonel Paschkoff om voor hem te verschijnen. Heftig voer hij tegen de kolonel uit en toornig beval hij hem het land te verlaten en nooit weer een voet in Rusland te zetten. Zo leed deze Russische edelman omwille van Christus het verlies van zijn rijkdom en invloed en werd hij voor altijd uit zijn vaderland verbannen. 

Kolonel Paschkoff en vele anderen uit de adel en uit de boerenstand in de negentiende eeuw zijn zoals de gelovigen die in Hebreeën 11:13-16 genoemd worden: ‘Dezen zijn allen gestorven in het geloof en hebben niet ontvangen wat beloofd was, maar zagen het in de verte en begroetten het, en beleden dat zij vreemdelingen en bijwoners op de aarde waren. Want wie zulke dingen zeggen, tonen duidelijk dat zij een vaderland zoeken … maar nu verlangen zij naar een beter, dat is een hemels. Daarom schaamt God Zich niet voor hen om hun God genoemd te worden; want Hij heeft voor hen een stad bereid’.

Noot van de redactie:

Het lijden van kolonel Paschkoff en zijn vrienden in de 2e helft van de 19e eeuw geeft een voorbeeld van de moeilijkheden die in het verleden (en nu vaak nog!) de voortgang van het evangelie in Rusland belemmerd hebben. Moedige getuigen predikten aan harten die openstonden, maar moesten dan hun leven geven voordat de prediking van het evangelie in Rusland nauwelijks begonnen was. Terwijl menigten van dat grote volk nog in geestelijke duisternis zitten, blijft Gods hart vurig verlangen dat ze over Zijn liefde zouden horen.

Prophetic Word